In juli 2018 heeft de ZLTO de provincie Noord-Brabant gedagvaard om reden dat Brabantse boeren worden verplicht hun verouderde stallen vervroegd aan te passen aan strengere emissiereductie-eisen om een verdere daling van de ammoniakbelasting op natuurgebieden te bereiken.  Daarnaast geldt dat op stalniveau moet worden voldaan aan de strengere reductienormen. Een veehouder mag niet gemiddeld op bedrijfsniveau voldoen aan de normen. Deze wijze van aanpak van de stikstofproblematiek heeft in de laatste maanden van 2019 veel stof doen opwaaien. Zo ontstond in Brabant een politiek-bestuurlijk roerige periode.

Op 13 december 2019 heeft er op provinciaal niveau een debat plaatsgevonden over het strenge stikstofbeleid. De reden daartoe was dat CDA de boeren meer tijd wilde gunnen voor het aanpassen van de stallen. Tijdens dit debat heeft het CDA de coalitie in de Provinciale Staten van Noord-Brabant verlaten, waardoor er een minderheidscoalitie ontstond.

Het gevolg is dat sinds vrijdag 15 mei 2020 een nieuwe Brabantse coalitie van VVD, Forum voor Democratie (FvD), CDA en Lokaal Brabant is geïnstalleerd. Deze vier partijen zijn het eens geworden over het nieuwe bestuursakkoord met de titel ‘Samen, Slagvaardig en Slim: Ons Brabant’, waarin de hoofdlijnen van het beleid voor de periode 2020 – 2030 staan opgenomen. Gelet op de inhoud van dit bestuursakkoord, gaat er in Brabant een andere wind waaien. Dit heeft tot gevolg dat de strenge regelgeving omtrent de stikstof in het voordeel van de boeren zal worden aangepast.

Bestuursakkoord ‘Samen, Slagvaardig en Slim: Ons Brabant’

De nieuwe Brabantse coalitie ziet landbouw en voedsel als een belangrijke innovatieve sector met een duidelijk toegevoegde waarde voor Brabant. In dat kader zal dit jaar worden gestart met een interactief proces om te kunnen komen tot een breed gedragen visie op de duurzame toekomst van landbouw en voedsel in 2030 en 2040. Er zal aandacht bestaan voor het imago van de Brabantse boer en innovatie in de landbouw en agrifood zal worden bevorderd.

Brabantse Ontwikkelaanpak Stikstof (BOS)

De nieuwe coalitie zal vol inzetten op de gebiedsgerichte aanpak, zodat er ‘ontwikkelruimte’ blijft voor en tussen alle sectoren. Er zal geen extra stikstofruimte worden afgeroomd als dat ten koste gaat van de ontwikkelkracht van Brabant. De bedoeling is dat met sectoren afspraken worden gemaakt over een evenwichtige bijdrage die zij moeten leveren.

Uit het akkoord volgt dat de eerdere Brabantse Aanpak Stikstof zal worden aangepast en geactualiseerd. De aanpak van de stikstofproblematiek zal meer oog hebben voor draagvlak en een passend tempo. Concreet betekent dit:

  • dat de datum voor de aanpassing van verouderde stalsystemen wordt aangepast. Verouderde stallen dienen op 1 januari 2024 te voldoen aan de emissie-eisen.
  • dat er geen deadline meer geldt voor wanneer een aanvraag omgevingsvergunning voor de activiteit milieu dan wel melding Activiteitenbesluit milieubeheer moet worden ingediend. Het is aan de agrariërs zelf wanneer zij een vergunning indienen voor een nieuwe stalaanpassing.
  • dat de emissie-eisen niet langer meer op stalniveau worden gehanteerd, maar op bedrijfsniveau. Hierdoor bestaat de mogelijkheid om emissies van stallen te middelen (intern salderen).
  • dat voor diercategorieën waarvoor momenteel nog onvoldoende brongerichte systemen beschikbaar zijn een uitzondering komt op de deadlines rondom stalaanpassingen. Deze uitzondering is gebaseerd op de dan geldende ‘time-to-market’.
  • dat open innovatieve stalsystemen worden gestimuleerd, zodat de provincie ook actief meewerkt aan oplossingen voor agrariërs die nu nog geen geschikt systeem hebben.
  • dat het pakket ondersteunende maatregelen transitieveehouderij wordt bezien op effectiviteit en waar nodig aangepast om verduurzaming van de agrarische sector te stimuleren. Maatwerk is daarbij het uitgangspunt.
  • dat de provincie gaat onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om voer- en managementmaatregelen mee te nemen in de emissieberekeningen.

Het is voor de Brabantse boeren een positief vooruitzicht dat de deadline voor het gemiddeld voldoen aan de emissie-eisen wordt verschoven naar 1 januari 2024. Daarnaast is het aan boeren zelf om te kijken wanneer zij een aanvraag omgevingsvergunning indienen.  In zoverre ontstaat er voor boeren weer meer lucht om te kunnen voldoen aan de strengere emissiereductie-eisen.

Belang juridische procedure

Gelet op bovenstaande, zal bij sommigen de vraag ontstaan of er überhaupt nog wel belang bestaat bij een uitspraak van de rechter die oordeelt over de procedure aangaande het strenge stikstofbeleid dat onder de vorige coalitie is vastgesteld. Nu het in het bestuursakkoord ‘Samen, Slagvaardig en Slim: Ons Brabant’ opgenomen beleid nog niet in de Interim omgevingsverordening is doorgevoerd, gelden tot op heden nog de strenge deadlines en dat op stalniveau moet worden voldaan aan de emissiereductie-eisen. Dit brengt derhalve met zich mee dat er nog steeds een belang bestaat bij de juridische procedure die in juli 2018 is gestart. De verwachting is uiteraard wel dat de Interim omgevingsverordening op korte termijn overeenkomstig de bovengenoemde punten zal worden aangepast. Tot die tijd wachten wij de uitspraak van de rechter af.

Bij eventuele vragen over het stikstofbeleid in Noord-Brabant kunt u contact opnemen met Marieke Toonders of Esther Wijnen. Zij zijn bereikbaar op het telefoonnummer 013 – 5420400.